Alaska

Helduendako poesia


ISBN: 9788413602424

Argitaletxea: Elkar

Edizio urtea: 2023

 

Nork ez du errepide galduan, egun buruzuri horietako batean, kotxea bazterreratu eta negarretan hasi? Desordu horietan beti egiten du euria, euririk ez badago ere, eta hotza. Beti agertzen da Anariren kantuetako oreina seinaletan harrapaturik. Ez da zertan kotxerik egon, eta seguruen, errepiderik ere. Atmosfera da kontua, eta hori kantu batean, edo argazki batean edo poema liburu batean aurki zenezake. Castillo Suarezek Alaska kaleratu du, eta lehenengo lerroetan esaten dizu dagoeneko badakizuna: lehenago edo geroago, beti iristen da negua.

Poema bati eska diezaiokezuna aldakorra izan liteke. Aspaldi hasi nintzen berrirakurketak egiten, eta horietan jabetu naiz norberaren bizitza unea zein garrantzitsua den poema edo kantu baten aurrean. Hala ere, daitort, beste arrazoi aldeko batzuk ere izan ditzaket. Ez ditudala gauzak hain argi honetan. Uste dut gehiegi irakurtzen dugula eta zaila egiten zaidala astindua emango didan zerbait aurkitzea askotan. Eta halako batean Alaska azaltzen da espeleologia teknikak erabilita zure barrenetara zuzenean doana. Zu ere balea baten esperoan zaudelako, zuk ere badakizulako ezin duzula ezer egin maitatzen ez zaituenekin, elur-min zarelako, min eta beldur bilduma duzulako. Bai, lehen hauskorrak ginen eta orain iraunkorrak, eta pentsatzen hasita (ia) ezagutzen ditugu gure baitan bizi diren emakume guztiak; zuk ere urte batzuk badituzulako. Dagoeneko denbora ez dugu ordutan neurtzen, honezkero poematan neurtzen dut nik. Eta Alaska-n geratzeko moduko eternitatea sentitu dut. Badakizu, ordea, ezin zarela poemetan geratu, hor kanpoan errealitatea dagoelako. Eta errealitateak badu ordurik, eta lo faltarako pilulak, eta urdailerako hautsak, eta fitxatzeko makina, sakelakorako kargadorea, eta beti ahaztu egiten zaizun frutarako poltsa. Askok edertasuna sortzen dute eguneroko arrunkeriekin, elurrarekin edota oreinekin, eta eskerrak eurei.

(Goizalde Landabaso)

Mel eta ehun goibel

Haur literatura

Mel eta ehun goibel
ISBN: 9788417940966

Argitaletxea: Denonartean

Edizio urtea: 2022

Elurra ausarki egiten zuen toki batean, bazen behin inuit bat Mel deitzen zena. Mel eta ehun goibel deitzen zuten denek, bere gaineko zerua goibeltzen zelako beti. Egun batean, elurra hasi zuen inoiz baino gogo handiagoarekin eta Melek pentsatu zuen iritsi zela joateko eguna. Bere puskak bildu, eta abiatu zen eguzkiaren atzetik eta elurra bezain isilik.

Permanència

Itzulpenak

Permanencia
ISBN: 9788418441707

Argitaletxea: Documenta Balear

Hizkuntza: Katalanera

Itzultzailea: Jaume Gelabert

Edizio urtea: 2022

Permanència es teixeix des d’una nostàlgia radicalment valenta amb la punyida delicada del floc de neu, des del traç d’algú que escriu amb una marca rosa al pit i que afirma el seu cos obert que estima: «perdre tant / porta irremissiblement la victòria», diu la veu poètica de Castillo Suarez fregant el bell mig del camí que s’enfila per «Empelts», «Entramats Krainer», «Rescloses enderrocades» i «Pastors elèctrics».

(Anna Gas)

ELURRA ELURRAREN GAINEAN

Helduendako albumak


ISBN: 97884809357574

Argitaletxea: Egilea editore

Edizio urtea: 2021

 

Zer ote du elurrak Castillo Suarezentzat? Beti-batekoa baita bere unibertso poetikoan.

14 poema eder bildu ditu liburu ezin zainduago honetan —kalitateko papera eta azala, Txakur Gorriko nesken irudiak, Fernando Reyren gaztelaniarako itzulpena eranskin gisa—. Agerikoa da maitasun handiz prestatutako poema-liburua dela. Izan ere, 14 enkargu daude haren oinarrian, batzuk Castillori eginak, eta beste batzuek Castillok bere borondatez sortuak, baina denetan omenaldia egin die Castillok asko estimatzen dituen pertsona bizi edo hil batzuei, bere unibertsoan garrantzia duten erakunde batzuei.

Ohi bezalako begiratu erne eta sakonarekin marraztu ditu pertsona batzuen bizitza eta balioak, erakunde batzuen fruitua eta lana, haiek denek, elurrak bezala, arrasto ezin ezabatuzkoa uzten baitigute emeki-emeki gure ibilaldian pausatzen direnean, gure existentzia markatzen dutenean.

Iradokizun-indar handiko poemak dira, eta nahasirik dituzte, oreka ezin hobean, sinpletasuna eta edertasuna.

(Fernando Rey)

Permanencia

Itzulpenak

Permanencia
ISBN: 9788484875284

Argitaletxea: Laiovento

Hizkuntza: Galiziera

Itzultzailea: Isaac Xubín

Edizio urtea: 2021

Tratado de botánica do amor, que versa sobre as diferentes especies que resisten as perdas e desastres de todo tipo, porque son primitivas, ou sobre as especies invasoras que se apoderan do noso corazón e non atopamos o modo axeitado de destruílas. Unhas, resistentes, e outras, invasoras, tentan sobrevivir nunha paraxe que é abrupta e boscosa, fermosa e crúa ao mesmo tempo.

(Isaac Xubín)

Loinatzen Loa

Haur literatura


ISBN: 9788418410307

Argitaletxea: Ikaselkar

Edizio urtea: 2021

Ondoezik eta buruko minez esnatu da Loinatz. Gaixo denez, ohean gelditu da goxo-goxo, nahi adina lo egiteko asmotan. Etxeko tramankuluek, ordea, hankaz gora jarriko dute Loinatzen loa. Makinen hizkuntza zaratatsua da gero!

Irautera

Helduendako poesia


ISBN: 9788490278482

Argitaletxea: Elkar

Edizio urtea: 2019

Castillo Suarezi zer edo zer gertatu zaio. Haizeak pinuaren adaburua lez inguratu du bizitzak, eta Irautera eder honen bitartez ekarri dizkigu zaurgarritasuna eta indarra, etsi gaiztoa eta kreatibitatea. Liburu bakanak dira horrela laburbiltzen dituztenak garai bateko gazi-gozoak, non gazia ez den hain gazi, non gozoa den saihestezin esateko beste modu bat: “Maitetasunak badu abantaila bat bederen:/ zauririk ez da egiten orbainen gainean”.

Castillo Suarezi zer edo zer gertatu zaio beraz. Eta nori ez.

Musika talde bateko kide guztiak momentu magiko batek jota egon eta diskoa grabatzen dutenean bezala, grazia egoeran daude hemen Castillo guztiak. Autoafirmazioarena, bakardadearena, feminitatearena. Denek batera konposatu dute pieza bat bakarra, liburu honetako poema guztiek osatzen baitute bakarra. Bere aurreko liburuak baino liburuago, Irautera hiztegi bat ere bada maitasunaren botanikaz hitz egiten diguna. Eta aurreko liburuen aldean sinbolismo arean gutxiago ere nabari zaio, errealismo minimalista bat darabil-eta, non ñabardura guztiak diren inportanteak: “Ez kantarik, ez argazkirik./ Joan zinenetik/ saihesten ditut mendiak zein ibaiak”.

(Igor Estankona)

Nemo kapitainaren azken bidaia

Haur literatura


ISBN: 9788491092001

Argitaletxea: Erein

Edizio urtea: 2017

Nadia dut izena, ez dut anai-arrebarik, eta amarekin bizi naiz errepide ondoko pisu batean. Aita ez da gurekin bizi. Baina ez nire gurasoak bananduta daudelako, baizik ezin direlako elkarrekin egon. Nire aita kartzelan dago. Jaio nintzenean ere kartzelan zegoen. Niri ez zaizkit kartzelak gustatzen, hotzak eta zikinak direlako. Nik itsaso zabala maite dut, eta, nire aita non dagoen galdetzen didatenean, Ozeano Barean dagoela esaten dut maiz, urpekari batean, Nemo kapitaina bezala.

Poetikak & poemak

Bestelakoak

Poetikak eta poemak
ISBN: 9788497462662

Argitaletxea: Erein

Edizio urtea: 2005

Poetikak & Poemak argitalpen berri honek Rikardo Arregi Diaz de Heredia, Miren Agur Meabe, Joseba Sarrionandia, Castillo Suarez eta Kirmen Uriberen poetika eta poema sorta bana eskaintzen dizkio irakurleari.

Liburuaren koordinazioa bere gain hartu duen Iban Zaldua idazlearen hitzetan, “gure helburua, egile bakoitzaren poetika ezagutaraztea izan da”.

Poetika zer den adierazteko, Zalduak honako metafora hau erabili du: “Egile bakoitzak bere meategia, poesia ateratzen duen zuloa, nolakoa den erakusten du, baina horretarako oso linterna mota desberdinak erabil daitezke; batek linterna elektrikoa erabiltzen du, besteak gasezkoa, besteak kandela bat”.

Horrela, liburuan bildutako poetek erabiltzen dituzten poetika desberdinen arteko konparazioak, erraztu egiten du poesia zer den galdera erretorikoari bakoitzak ematen dion erantzuna ulertzea.

“Poeta bakoitzak bere poetika azaltzean, ez dio erantzuten ‘zer da poesia?’ galderari, ‘zer da poesia niretzat?’ itaunari baizik”, argitu du Zalduak.

(Ainara Iraeta)

Paxkalin

Haur literatura

37_Paxkalin_AZALA
ISBN: 9788490275535

Argitaletxea: Elkar

Edizio urtea: 2016

Bisoi mutur-zuri bat da Paxkalin, ondoko herrira zirkua datorrela-eta hura ikusi nahi lukeena; hara iristeko errepidea gurutzatu behar, ordea, eta aitak ez dio uzten bakarrik joaten. Nork lagunduko dio Paxkalini?